Η ΕΛΛΑΔΑ, Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Κωνσταντίνου Σ. Ναλμπάντη, Κολωνία
Προλεγόμενα
Η Πατρίδα μας, η Ελλάδα δεν είναι μόνο η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού και της φιλοσοφίας. Είναι επίσης και η χώρα της Μυθολογίας και των φυσικών Επιστημών…
Τον Ιούνιο του 1977 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δικαίου του Περιβάλλοντος είχε αποφασίσει τα ακόλουθα:
«Το περιβάλλον, στοιχειώδης αξία όπως η ζωή και η ιδιωτική ή δημόσια ιδιοκτησία, πρέπει ακριβώς όπως αυτές να προστατεύεται από το ποινικό δίκαιο. Κοντά στη δολοφονία και στην κλοπή κάθε ποινικός κώδικας πρέπει να περιέχει την ποινικοποίηση της μόλυνσης, της βλάβης, της καταστροφής και του εκφυλισμού της φύσης».
΄0σο νωρίς μπορέσουμε να εννοήσουμε ότι το να κόβεις τα δέντρα είναι σαν να κόβεις … το λαιμό σου, τόσο καλύτερα είναι για την κριτική μας διάγνωση για το περιβάλλον και τις απαραίτητες και αλληλέγγυες δράσεις μας. ΄0ποιος καταστρέφει τα δάση, σκοτώνει τη ζωή. Γι΄ αυτό η προστασία της φύσης σήμερα είναι όσο ποτέ ζήτημα ζωής και θανάτου, γιατί τα δένδρα προσφέρουν ανάσα, αναπνοή, προσφέρουν ζωή.
Η οικοκτονία είναι σαν τη μητροκτονία. Η φύση θεωρείται μάνα μας. ΄0ταν την καταστρέφουμε εκούσια ή ακούσια, θα μας κυνηγούν, σαν τον μητροκτόνο 0ρέστη, οι Ερινύες, οι επίκουροι της Δίκης. Αυτό εκφράζεται σήμερα με το συχνά λεγόμενο « η φύση εκδικείται».
Η επαφή και επικοινωνία μας με τη φύση και τον παράδεισο οπτικό φαινόμενο και το κελάηδημα των πτηνών καλλιεργεί τις πνευματικές και ψυχικές ικανότητες του ανθρώπου. Ασκεί την ευφυία, την παρατηρητικότητα, την ικανοποίηση, αναπτύσσει την καλλιτεχνική ευαισθησία, οξύνει την παρατηρητικότητα, ξεκουράζει το πνεύμα και την ψυχή με την αλλαγή έγχρωμων παραστάσεων, διώχνει το αίσθημα του πνιγμού και τη απομόνωσης που δημιουργεί η πόλη, το καφενείο, η μοναξιά , αυτό που σήμερα λέμε άγχος.
Η διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας, η φθορά, η παραμόρφωση και η καταστροφή του τοπίου έχουν δημιουργήσει στον άνθρωπο πολλαπλά προβλήματα τόσο βιολογικά όσο και ψυχολογικά.
Η εμφάνιση πλήθους ασθενειών είναι άμεση ή έμμεση απόρροια της μόλυνσης, που καθιστά επικίνδυνη την ατμόσφαιρα στην οποία ζούμε και επιβλαβή τα προϊόντα που καταναλίσκουμε.
Βλέπε και: Σαράντου Καργάκου, ΓΡΑΜΜΑ, Φρανκφούρτη, Ιαν- Φεβρ. χωρίς έτος.
Ευρωπαϊκά δεδομένα
Στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης υπήρξαν τα τελευταία χρόνια βίαιες βροχοπτώσεις χιόνια και χαλάζι.
Ρυάκια μετατράπηκαν σε επικίνδυνα ρεύματα και ποταμοί πλημμύρισαν πόλεις σε μέχρι τώρα άγνωστες διαστάσεις. Δεν είναι όμως κανένα θαύμα: Έχουμε συντελέσει όλοι μας με τη διάσταση του διοξειδίου του άνθρακος να θερμανθεί ο Ατλαντικός τον τελευταίο καιρό κατά δύο βαθμούς. Έτσι εξατμίζεται περισσότερο νερό, δημιουργούνται πολύ ισχυρά τοπία βαθιάς πίεσης, που μετακινούνται προς την Ευρώπη, και όταν συναντηθούν μεταξύ τους, υπάρχουν κατακλυσμιαίες βροχοπτώσεις..
0ι περισσότεροι πολιτικοί έχουν εκπλαγεί και όμως δεν έπρεπε να έχουν εκπλαγεί, αν είχανε διαβάσει την έκθεση της επιτροπής Enquete-Kommission για την προφύλαξη της γεώδης ατμοσφαίρας „Schutz der Erdatmosphäre του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου από το 1992, όπου ευδιάκριτα αναφέρεται, ότι σε ολική θέρμανση θα έχουμε ισχυρές βροχοπτώσεις σε όλες τις μοίρες πλάτους, επίσης συχνότερα ξηρασία, θύελλες και πλημμύρες. Αν και έχουν περάσει χρόνια από τότε δεν έλαβαν σημαντικές εξελίξεις βελτίωσης, μόνο η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση με τους πράσινους ψήφισαν το 1998 τον Νόμο για ανανεωμένες ενέργειες. Μαζί με άλλες οργανώσεις της φύσης και του περιβάλλοντος και οικονομικές οργανώσεις έθεσε η Γερμανική βοήθεια περιβάλλοντος τρεις βασικές αξιώσεις:
Χρειαζόμαστε μία οικονομικότερη συμπεριφορά με τις ενέργειες, ένα περιορισμό της μεταχείρισης απολιθωμάτων , επιβλαβών ενεργειών για το κλίμα και μία γρήγορη τελειοποίηση των ανανεωμένων ενεργειών που προφυλάσσουν το κλίμα.
Η Ελλάδα με την ιδιαιτερότητά της εντός της ΕΕ
Τη χειρότερη επίδοση πανευρωπαϊκά σε ό,τι αφορά την υπέρβαση των ορίων επιφυλακής για τις τιμές του όζοντος παρουσιάζει τα περασμένα χρόνια η Ελλάδα. Έχει γίνει όμως εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πρόσφατο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος και αναμένεται να γίνουν ακόμα αυστηρότερα τα όρια λήψης μέτρων για το όζον που ισχύουν στην Ευρώπη. Στο διάστημα Απριλίου-Αυγούστου 2002 κατεγράφη υπέρβαση του ορίου επιφυλακής στις 68 από τις 153 ημέρες και μάλιστα στο 70% των σταθμών μέτρησης της χώρας. Παρόλα που η ρύπανση από όζον θεωρείται πολύ μεγάλος τοξικός ρύπος – ιδιαίτερα ευάλωτα είναι σε αυτόν τα μικρά παιδιά – ο οποίος μπορεί να προκαλέσει λοιμώδεις ή μόνιμες βλάβες στις αναπνευστικές διόδους, και παρόλα που υπάρχει σχετική Νομοθεσία, μολαταύτα η Πολιτεία και η εκτελεστική εξουσία παραμένουν απαθείς και αμέτοχοι, χωρίς να εφαρμόζουν τον Νόμο και τον εξονυχιστικό και αυστηρό έλεγχο των καταλυτών…βλέπε και Καθημερινή, 20.10.02, σ. 21.
Βιομηχανικές χημικές ουσίες αλλά και συγκεκριμένα φυτοφάρμακα που έχουν εντοπισθεί σε περιοχές του ευρωπαϊκού χώρου και ιδιαίτερα της Ελλάδας – προκαλούν, ενδοκρινικές διαταραχές με αλλαγή φύλου σε υδρόβιους οργανισμούς και τροφοδοτούν ένα εφιαλτικό σενάριο για τη φύση και τον άνθρωπο… 0ι χημικές αυτές ενώσεις, γνωστές ως «ενδοκρινικοί διαταράκτες», εμφανίζονται ως ρύποι κυρίως σε εκβολές ποταμών, όπως του Λουδία και του Αξιού και σε εκροές βιολογικών καθαρισμών και αποτελούν εν δυνάμει κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία καθώς και μέσω της τροφικής αλυσίδας φτάνουν στον άνθρωπο.
Η ευρωπαϊκή επιστημονική επιτροπή για την τοξικότητα, την 0ικοτοξικότητα και το περιβάλλον έχει από καιρό τονίσει την ανάγκη περαιτέρω διεύρυνσης για τις επιπτώσεις των χημικών ενδοκρινικών διαταραχών στην υγεία του ανθρώπου και της άγριας πανίδας.΄0πως αναφέρει ο κ. Αλμπάνης, υπάρχει η εκτίμηση, σύμφωνα με έρευνες στη Βρετανία, ότι η παρουσία των ενώσεων αυτών στη διατροφή και η έκθεση σε ρύπανση στο νερό ή στον αέρα έχουν συμβάλει στην αύξηση της ομοφυλοφιλίας στον αντρικό πληθυσμό.
Βλέπε: ΤΟ ΒΗΜΑ, Κυριακή, 13. 0κτωβρίου 2002 σ. 39. Ετούτη όμως η διαπίστωση είναι εκπληκτική και θα πρέπει όμως να ερευνήσουμε περαιτέρω τα αίτια της ομοφυλοφιλίας, που μπορεί ακόμα να βρίσκονται στις κλίσεις, στην αγωγή και διαπαιδαγώγηση και στις επιρροές και εμπειρίες από τον περίγυρο.
Περαιτέρω όπως είναι γνωστό και είναι απογοητευτική η περιβαλλοντική θέση της Ελλάδας, όπου η άσχημη εικόνα παρουσιάζεται όσον αφορά στην αντιμετώπιση των νιτρικών, στην προστασία των δασών, στην ανακύκλωση των απορριμμάτων και στην ποσοστιαία κάλυψη πρασίνου ανά κάτοικο, βλέπε και ΤΑ ΝΕΑ, 02.09.2002.
0ι επτά αγιάτρευτες πληγές για το περιβάλλον, που κινδυνεύουν να … κακοφορμίσουν και όλα τα επείγοντα μέτρα που πρέπει να ληφθούν έχουν καθυστερήσει πάρα πολύ επικίνδυνα.
Δασική προφύλαξη και μελλοντικοί στόχοι
Επτά ελληνικά δάση ανάμεσα στις 100 δασικές περιοχές της Ευρώπης σημειώνονται πλέον με κόκκινο χρώμα. Είναι δάση που δεν προστατεύονται από κανένα νομικό καθεστώς και κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.
Συγκεκριμένα πρόκειται για το όρος Κερκετεύς Σάμου, τον ορεινό όγκο του Ταϋγέτου, τον Σμόλικα, το δάσος Ιτάμου Χαλκιδικής, το Φεγγάρι της Σαμοθράκης, το δάσος Σημύδας στη Ροδόπη και το Καθαρό στην Κρήτη.
Η δασική υπερεκμετάλλευση, η ανθρώπινη επέμβαση και η αρνητική δραστηριότητα είναι οι σημαντικότεροι λόγοι που οδηγούν τα αναφερόμενα δάση στον αφανισμό και ασφαλώς δεν είναι μόνο αυτά. Σύμφωνα με τους ειδικούς στην Ελλάδα τα προστατευόμενα δάση δεν ξεπερνούν το 3% της συνολικής δασοκάλυψης.
Τα δάση αυτά καταστρέφονται κάθε χρόνο από πυρκαγιές και υπέρ-βόσκηση και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τα τελευταία δέκα χρόνια καταστράφηκαν από πυρκαγιά περισσότερα από 500.000 στρέμματα.
Επίσης οι απότομες εναλλαγές του καιρού και τα έκτακτα προγνωστικά δελτία των επικίνδυνων καιρικών φαινομένων αναστατώνουν κάθε φορά τους ανθρώπους σε καταπατημένες και παραμελημένες περιοχές.
Είναι καιρός όσο ποτέ να δραστηριοποιηθεί ο τομέας της Πολιτικής Προστασίας και για τις πλημμύρες, και για τις φωτιές, σεισμούς, ατυχήματα κλπ.
Δηλαδή όλη η σοβαρή εργασία βρίσκεται στην πρόληψη, όπως αναφέρει και ο Δ. Παπανικολάου στο Βήμα της Κυριακής, 22.09.2002, και αυτό θα πει σχεδιασμός από το δήμο ως όλη τη χώρα, κινητοποίηση του πολίτη με αυτό-οργάνωση και ενίσχυση των εθελοντικών δυνάμεων...με ειδικά στελέχη με μεταπτυχιακή εξειδίκευση και με επιστημονική τεκμηρίωση, ένα δίκτυο συντονιστικού και επιτελικού φορέα, ώστε ο συγκεκριμένος άνθρωπος σε κάθε περιφέρεια, νομαρχία, δήμο, κοινότητα να ξέρει όλον σχεδόν τον σχεδιασμό και να είναι σταθερός.
Το Νέφος εμπλουτίστηκε με νέους και επικίνδυνους ρύπους
Το νέφος στην Ελλάδα συμπλήρωσε ήδη 20 χρόνια παρουσίασης και επιμένει να παραμένει με νέους επικινδυνότερους ρύπους, γιατί αδικαιολόγητα και προκλητικά απουσιάζει η ευθύνη και ένας εξονυχιστικός και αυστηρός έλεγχος των καταλυτών.
Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι οι ρύποι που προέρχονται από πετρελαιοκίνητα οχήματα, όπως τα ταξί, τα λεωφορεία και τα φορτηγά. 0ι επιδράσεις αυτών των ρύπων αυξάνουν τη θνησιμότητα, ειδικά σε ανθρώπους που έχουν αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα, σύμφωνα με τα στοιχεία των περιβαλλοντικών οργανώσεων.
Ειδικά στην Αθήνα μετά την εμφάνισή του τις περασμένες δεκαετίες το νέφος επεκτείνεται από τη Φιλοθέη και πάνω, στο Μαρούσι, το Χαλάνδρι, την Κηφισιά, τα Βριλήσσια, αλλά ακόμα και γύρω από τον άξονα της Μεσογείων, την Αγία Παρασκευή και την Παιανία εξαπλώνονται το όζον και τα οξείδια του αζώτου.
Στη θάλασσα έρχονται τοξικά φύκια
Νέοι κίνδυνοι εμφανίζονται τώρα και στις θάλασσές μας και από τους ειδικούς κρούεται ο κώδωνας του κινδύνου για τις ακτές της Βόρειας Πελοποννήσου, της Πύλου, της Μυτιλήνης, της Βόρειας Κρήτης, της Ζακύνθου, της Σμύρνης στο Αιγαίο. Ευτροφισμός, εξαιτίας των νιτρικών λιπασμάτων, που καταλήγουν τελικά στη θάλασσα.
Επίσης μεγάλες ποσότητες μολύβδου, οργανικοί ρύποι και υπολείμματα πετρελαιοειδών ρίχνουν ήδη βαριά σκιά στο υδάτινο περιβάλλον των ελληνικών θαλασσών και προβληματίζουν τους ειδικούς και τους λοιπούς ανθρώπους. Τα παραγόμενα απόβλητα, εκτός από τα οργανικά ρυπαντικά φορτία και τα υψηλά ποσοστά αιωρούμενων και ολικών σωματιδίων, περιέχουν υδράργυρο, κάδμιο, χρώμιο και τοξικά οργανικά και άρχισαν να απειλούν παρθένες μέχρι σήμερα θαλάσσιες περιοχές….
Εξαφανίζεται η άγρια ζωή
Σύμφωνα με το WWF Ελλάδος, υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερα είδη ζώων στη χώρα μας, που απειλούνται άμεσα από εξαφάνιση, κυρίως όμως εξαιτίας της ανεξέλεγκτης, ανεύθυνης και παράνομης κυνηγετικής δραστηριότητας. Συγκεκριμένα απειλείται η καφετή αρκούδα, ο πληθυσμός της οποίας υπολογίζεται μόνο στα 100-150 άτομα.
Επίσης ο λύγκας, το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό αιλουροειδές, από το οποίο έχει απομείνει ένας πολύ μικρός πληθυσμός στην Πίνδο και σε πυκνά δάση στα βόρεια σύνορα της χώρας. Το ελάφι, το μεγαλύτερο φυτοφάγο της χώρας, απειλείται με άμεση εξαφάνιση λόγω του υπερβολικού κυνηγιού και των ήπιων συνεπειών, που αναμένει κανείς μετά από την παρανομία.. Έχει απομείνει μόνο στη Χερσόνησο της Σιθωνίας, και στη Ροδόπη, επίσης και άλλα ερπετά βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης.
Τα Νιτρικά στα λιπάσματα που μολύνουν έδαφος, υπέδαφος και υπόγεια νερά
Απειλή για το έδαφος και το νερό είναι η αλόγιστη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων, που αποτελεί σύμφωνα με τους επιστήμονες, τον υπ΄ αριθμόν ένα κίνδυνο για έδαφος και υπέδαφος. Μεγάλες ποσότητες νιτρικών λιπασμάτων έχουν εντοπιστεί στις παρακάτω περιοχές: Αργολίδα, Θεσσαλία, Έβρο, Ροδόπη, Θράκη, Κορινθία, Ηλεία, Αιτωλοακαρνανία και Ιόνια νησιά.
Εκτός βέβαια από το έδαφος, η νιτρικό-ρύπανση, που οφείλεται στη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων στις γεωργικές καλλιέργειες, απειλεί και το πόσιμο νερό. Υψηλές συγκεντρώσεις νιτρικών, ασφαλώς βρίσκονται άνω του επιτρεπτού ορίου των 50mg/l εντοπίζονται όχι μόνο σε νερό που χρησιμοποιείται για άρδευση, αλλά και σε πόσιμο νερό από γεωτρήσεις, πηγές και περιφερειακά δίκτυα ύδρευσης στις παραπάνω αναφερόμενες περιοχές.
Το πρόβλημα της νιτρικό-ρύπανσης, ειδικά , είναι πάρα πολύ σοβαρό και ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους και ενώ είναι γνωστό ήδη μία δεκαετία, δυστυχώς όμως δεν έχουμε συντονιστεί ακόμα περισσότερο για να το αντιμετωπίσουμε ακόμα και με προληπτικά μέτρα.
Εύλογο είναι να αξιώνουμε και να επαγρυπνούμε και στην Ανατολική Μακεδονία και να απαιτούμε από τους αρμόδιους να μας προσκομίζουν συχνότερα για τις πηγές και τις γεωτρήσεις πόσιμου νερού δειγματοληπτικές έρευνες. ..
0ι κανόνες περιβάλλοντος στις χώρες μέλη της Ε.Ε. είναι πολύ διαφορετικοί και πρέπει να συγκλίνουν μεταξύ τους. Αυτό για τη χώρα μας την Ελλάδα σημαίνει ακόμα περισσότερες ύποπτες καρκινώδης και ανεξέλεγκτες ουσίες.
Ειδικότερα στις μονοκαλλιέργειες θα χρησιμοποιούνται περισσότερες ουσίες για την εξόντωση εντόμων, ανεπιθύμητων ζιζανίων, αγριόχορτων κ.λ.π. Ένα μεγάλο μέρος αυτού του δηλητηρίου θα εισέρχεται στα υπόγεια νερά και θα τα καταστρέψει για πάντα.
Η Αρνητική και αντιαισθητική τσιμεντοποίηση
΄0πως είναι γνωστό αρνητικό φαινόμενο ρεκόρ πρασίνου ανά κάτοικο έχει η Αθήνα ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις.
Μειώνονται συνεχώς οι ανοιχτοί και δεντροφυτεμένοι χώροι μέσα στις πόλεις.
Η Αθήνα εξαπλώνεται ραγδαία αντιαισθητικά και αντί-περιβαλλοντικά, χωρίς ρυμοτομικό και περιβαλλοντικό σχέδιο, χωρίς να έχει προηγηθεί συγκεκριμένη περιβαλλοντική μελέτη ανεκτικότητας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στο Λεκανοπέδιο αναλογεί το μικρότερο ποσοστό πρασίνου ανά κάτοικο, ενώ είναι τελευταία στην παγκόσμια κατάταξη.
0 ευρωπαϊκός 0ργανισμός περιβάλλοντος περιγράφει ως ανεκτή την αναλογία 10 τετραγωνικών μέτρων πρασίνου ανά κάτοικο, η Αθήνα όμως εδώ και τρεις δεκαετίες προσφέρει μόνο 2,5 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο.
Ανεξέλεγκτες και παράνομες χωματερές στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 2.160 παράνομες και επικίνδυνες χωματερές. 0 αριθμός τους έχει μειωθεί σε σύγκριση με το παρελθόν, αλλά εξακολουθεί να δημιουργεί πολύ μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα, όπου μας ειδοποίησε εγκαίρως και η Ευρωπαϊκή Kommission έχει τιμωρήσει μάλιστα την Πατρίδα μας με βαριά πρόστιμα και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Ακόμα και οι ανενεργές παράνομες χωματερές μολύνουν και ρυπαίνουν τα υπόγεια ύδατα, ενώ από την άλλη μεριά ατενίζουμε με απάθεια αυτές που πυροδοτούν και πυρκαγιές.
Από τους 54 νομούς της ελληνικής επικράτειας, οι 36 ακόμα δεν έχουν περάσει στη χωροταξία Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων. Επίσης και νέες απειλές εμφανίζονται στον ορίζοντα, όπως τα ηλεκτρονικά απόβλητα, δηλαδή παλιοί υπολογιστές, ραδιοτηλεοράσεις, εξαρτήματα αυτοκινήτων που περιέχουν επικίνδυνες τοξικές ουσίες και για τα οποία δεν έχει ακόμη βρεθεί τρόπος ασφαλούς ανακύκλωσης, ενώ είναι πεταμένα ανεξέλεγκτα και ανεπίτρεπτα ακόμα και σε μικτούς σκουπιδότοπους και περιφερειακούς δρόμους πόλεων. Αρκεί να κάνουμε ένα περίπατο στα χωριά του Νομού μας για να διαπιστώσουμε με τρόμο τους ανεπίτρεπτους σκοπιδότοπους.
0ι ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά μας ως Ευρωπαίοι πολίτες
Εκτός από την αντί περιβαλλοντική μας καθημερινή τοποθέτηση και συμπεριφορά είναι πολλά τα προβλήματα που πρέπει να υπερπηδηθούν, ώστε να αρχίζουμε να πλησιάζουμε σε μία καλύτερη και αλληλέγγυα περιβαλλοντική ποιότητα ζωής.
Τα χαρακτηριστικότερα αρνητικά φαινόμενα της ελληνικής
κοινωνίας, που διαπιστώνονται από τους ξένους και τους
απόδημους συμπολίτες μας ΄Ελληνες είναι τα παρακάτω:
- Η απελπιστική και απαίσια αισθητική εικόνα σκουπιδότοπων
παραλιακών χωριών, ακτών και πόλεων, βουνοπλαγιών, ρεματιών και
η αισθητική καταστροφή του περιβάλλοντος και της
ανεξέλεγκτης δόμησης,
- η αναξιοπιστία, οι φορτικοί κράχτες και η υποβαθμισμένη
και ως κακή και ελλιπή προσφορά υπηρεσιών, σε συνδυασμό
με αισχροκέρδεια.
- η αισθητά αρνητική εμφάνισή μας της «υποτιθέμενης ξεπερασμένης πλέον» ανατολίτικης νοοτροπίας μας.
- Η Laissez - Faire αχαλίνωτη συμπεριφορά μας φέρνει τους αρνητικούς καρπούς αυτής της αγωγής και διαπαιδαγώγησής μας από την περίοδο των νεανικών μας χρόνων.
- η υπερβολική μετατροπή των περιφερειακών δρόμων μικρών
και μεγάλων πόλεων σε σκουπιδότοπους,
- η απερίγραπτη «αντικοινωνική» μετατροπή αρχαίων θεάτρων μετά από κάθε εκδήλωση σε σκουπιδότοπο αποτσίγαρων, ηλιόσπορων και κολοκυθόσπορων, κλπ.,
- Τα ευδιάκριτα και αισθητά φαινόμενα του Ναρκισσισμού
της μυθολογίας μας, συχνά διαπιστώνουν τα υπερθετικά μας φαινόμενα
και μας χαρακτηρίζουν οι τουρίστες μας, ότι μας λείψει η διαλεκτική
συζήτηση ,η αρμόζουσα προσοχή απέναντι στον συνομιλητή
μας, και η αναζήτηση εναλλακτικής λύσης των προβλημάτων, δηλαδή
ότι είμαστε πνευματικά κενοί και επιπόλαιοι, χωρίς ευθύνη, συν-ευθύνη,
συμμετοχή και αλληλεπίδραση και άρνηση προετοιμασίας
αποδοχής αυτό-ευθύνης και συν-απόφασης και ότι συζητάμε
χωρίς ουσία και επιπόλαια και τείνουμε να έχουμε - ανατολίτικη
νοοτροπία- σε μία χριστιανική ευρωπαϊκή χώρα...
Αν και εδώ θα μπορέσουμε, χωρίς μεγάλο προβληματισμό και
κόπο να αντιπαρατάξουμε την εχθρική στάση των Δυτικών τα
χίλια τελευταία χρόνια, που οπωσδήποτε επέδρασαν αρνητικά στην
νοοτροπία μας και την ιδιοσυγκρασία , αλλά μαζί και η Ανατολική Ρώμη, ο
Βυζαντινισμός και η Τουρκοκρατία κατέπνιξαν το δημοκρατικό πνεύμα της
ελληνικής αρχαιότητας. Παραδόσεις απολυταρχικής και διεφθαρμένης
διακυβέρνηση στέριωσαν για τα καλά μεταξύ των Ελλήνων κατά τη διάρκεια
της Ανατολικής Ρώμης, δηλαδή Βυζαντινής και τουρκικής εποχής και το νέο
ελληνικό κράτος δεν υπήρξε ικανό να ξεφύγει από αυτές για να
ορθοποδήσει και ενηλικιωθεί ακόμα πιο αλληλέγγυα και παραγωγικά.
Η Πατρίδα μας η Ελλάδα το 2004 βαρυνότανε με 9 παραβάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας για το περιβάλλον.
Σύμφωνα με την Ελευθεροτυπία, 21.07.2004, και πάλι στο σκαμνί του κατηγορουμένου η Ελλάδα με εννιά σοβαρές παραβάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας για το περιβάλλον.
Πρώτη παράβαση. Η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γιατί δεν είχε εφαρμόσει την οδηγία 59 του 1996 για τα PCB. Είναι τα πολυχλωροδιφαινύλια, επικίνδυνες ουσίες, που είχαν χρησιμοποιηθεί στον ηλεκτρολογικό εξοπλισμό. Είχε διαπιστωθεί, όμως, ότι συσσωρεύονται στον άνθρωπο, στα ζώα και στο περιβάλλον. Είναι πολύ ανθεκτικά, μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο, να διαταράξουν τις αρμονικές λειτουργίες και να προκαλέσουν αναπτυξιακές ανωμαλίες. Η χρήση του έχει τεθεί σε αυστηρό έλεγχο. Η Κομισιόν- επιτροπή υποστηρίζει, ότι η Ελλάδα, παρά τη καταδίκη της δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της και τα σχέδια καθαρισμού-απομάκρυνσης δεν είναι ικανοποιητικά. Η Κομισιόν έστειλε στην Ελλάδα προειδοποιητική επιστολή - και αυτή είναι η πρώτη φάση της διαδικασίας προσφυγής – για να συμμορφωθεί με την καταδικαστική απόφαση.
Δεύτερη παράβαση. Δεν έχει εφαρμόσει η Ελλάδα την οδηγία 271 του 1991 για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Πρόκειται για μονάδα επεξεργασίας αστικών λυμάτων στην Ψυττάλεια, που είχε συγχρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Συνοχής. Παράγει 300 τόνους λυμστόλασπης την ημέρα, που θ΄ αυξηθεί σε 800 τ. όταν ολοκληρωθεί το σύστημα και μεταφέρεται σε χώρο υγειονομικής ταφής στα Ανω Λιόσια από πυκνοκατοικημένες περιοχές με φορτηγά και πλωτά μέσα. Η πρακτική αυτή ως είναι γνωστό είναι επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία από τις διαρροές της λυμστόλασπης με λοιμώδεις μικροοργανισμούς. Ο χώρος υγειονομικής ταφής εξάλλου, έχει κορεστεί γιατί η λυμστόλασπη δεν έχει αποξηρανθεί, υφίσταται ζυμώσεις και παράγει εκχειλίσματα και αέρια θερμοκηπίου. Οι πρακτικές αυτές είναι αντίθετες και στην οδηγία 442 του 1975 για τα απόβλητα. Οι ελληνικές αρχές στις προειδοποιήσεις της Κομισιόν απάντησαν ότι έχουν προγραμματίσει μονάδα αποξήρανσης στην Ψυττάλεια, αλλά καθυστερεί γιατί έχουν ζητήσει κοινοτική χρηματοδότηση. Η Κομισιόν είχε καταθέσει προσφυγή κατά της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Τρίτη παράβαση: Η Ελλάδα δεν έχει εφαρμόσει ακόμα την οδηγία 43 του 1992 για τη διατήρηση φυσικών οικοτόπων, γιατί δεν έχει λάβει μέτρα προστασίας σπάνιου είδους έχιδνας σε οικότοπο της Μήλου. Οι ελληνικές αρχές με τις προειδοποιήσεις της Κομισιόν έλαβαν μέτρα, αλλά η Κομισιόν εκτιμά ότι δεν είναι ικανοποιητικά και κατέθεσε προσφυγή σε βάρος της Ελλάδας.
Τέταρτη παράβαση: Η Ελλάδα δεν εφαρμόζει την οδηγία 409 του 1979 για τη διατήρηση των αγρίων πτηνών γιατί παράνομος χώρος υγειονομικής ταφής λειτουργεί στον εντεταγμένο χώρο στο δίκτυο φύση στο πράσινο Φαράγγι στον Μαρουλά Κρήτης. Ο χώρος φιλοξενεί πολλά άγρια πτηνά, κυρίως αρπακτικά, που προστατεύονται από την οδηγία. Ο χώρος υγειονομικής ταφής, εξάλλου, λειτουργεί χωρίς άδεια, θέτει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και μολύνει το περιβάλλον. Η Κομισιόν εκτιμά ότι τα μέτρα που έλαβαν οι ελληνικές αρχές δεν είναι ικανοποιητικά και κατέθεσε προσφυγή σε βάρος της Ελλάδα.
Πέμπτη παράβαση: Η Ελλάδα δεν έχει εφαρμόσει την οδηγία 3 του 2002 για το όζον, που επιβάλλει στα κράτη-μέλη να ενημερώνουν τον πληθυσμό να μένει σπίτι και να κλείνει τα παράθυρα όταν οι συγκεντρώσεις όζοντος στα χαμηλά ατμοσφαιρικά στρώματα, αιθαλομίχλη φθάνουν σε ορισμένα όρια. Επίσης προβλέπει να ληφθούν ορισμένα μέτρα, όπως ο περιορισμός της οδικής κυκλοφορίας. Σημειώνεται ότι οι συγκεντρώσεις όζοντος αυξάνουν με υψηλές θερμοκρασίες και είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα και για την περίοδο της Ολυμπιάδας 2004 στην Αθήνα, να εφαρμόσει την οδηγία. Η Κομισιόν έστειλε στην Ελλάδα αιτιολογημένη γνώμη, προτελευταία της προσφυγής. Αλλά λόγω του μετρό στην Αθήνα είχε γίνει αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας και επήλθε μείωση στο νέφος.
Για της υπόλοιπες τέσσερις παραβάσεις η Kommission έστειλε στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη-μέλη προειδοποιητικές επιστολές. Για την οδηγία 87 του 2003 σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου.
Για το εθνικό σχέδιο διάθεσης των αερίων. Θα περιγράφει την ποσότητα των δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, που η Ελλάδα προτίθεται να χορηγήσει στις βιομηχανίές της για να είναι σε θέση να συμμετάσχουν του χρόνου στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ε. Ενωσης.
Για τον κανονισμό 2037 του 2000 για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος. Απαιτεί από τα κράτη-μέλη έκθεση για τη χρήση μεθυλοβρωμιδίου στα καλλιεργούμενα φυτά, αλλά προσβάλλει την προστατευτική στιβάδα του όζοντος και πρέπει να εξαλειφθεί. Για την οδηγία επεξεργασίας των αστικών λυμάτων. Προβλέπει ότι μονάδες επεξεργασίας πρέπει να εγκατασταθούν σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 15 000 κατοίκους.
0ι μελλοντικές επιδιώξεις και προοπτικές μας
Ακόμα και σήμερα στην καθημερινή μας ζωή τα κίνητρα των
διαλογικών συζητήσεων δεν είναι η συλλογική προφύλαξη του
περιβάλλοντος και η αλληλέγγυα βιολογική επεξεργασία προϊόντων, αλλά
είναι περισσότερο συναισθηματικά, δηλ. οι ψυχολογικές έννοιες, ο
εγωισμός, η επιθυμία και η θέα του εγώ και η προσπάθεια της επιβολής του
ενός επί του άλλου, παρά οι λογικές έννοιες, η ανάγκη της ανάλυσης
προβλημάτων και
καταστάσεων, ώστε σε κοινή προσπάθεια ,αλληλοεπίδραση,
συνεργασία και δημοκρατική αλληλεγγύη να οδηγήσει στην
επιθυμία λήψεως πρακτικών μέτρων, δηλαδή από τις
προτάσεις- αντιπροτάσεις να φθάσουμε στην σύνθεση και αυτά,
προς χάρη και όφελος όλων μας και της κοινωνίας μας, δηλαδή να
λαβαίνουμε πάντα από τις αρνητικές εμπειρίες τις συνέπειες των πράξεών
μας.
Η μελαγχολία και η - όπως και αν το κάνουμε ένοχη -σιωπή
είναι τελικά η αντίδραση της κοινωνίας μας. βλέπε και
Δημήτριος Τσάτσος, ΒΗΜΑ, 5.11.95.
Είναι αξιοσημείωτο, ότι μεγάλο μέρος των πολιτών της χώρας
μας αισθάνεται την ανάγκη της φυγής και της σιωπής, που
οδηγεί στον μαρασμό, εγωισμό και την απομόνωση. Της φυγής από αυτά
που βλέπει και ακούει, αλλά και αδυνατεί να αντιδράσει, διότι θα στεφθεί από αποτυχία κυρίως όμως τρέπεται σε φυγή από αυτά που ούτε ακούει ούτε βλέπει, αλλά έντονα υποθέτει και δεν έχει τη δυνατότητα να αντιδράσει και να εκτιμήσει κάτι τι πιο αξιοκρατικό.
Το φίμωμα των διαφωνούντων ( ακόμα και με ανεπίτρεπτους σταλινικούς μεθόδους ), που συντελείται από τοπικούς άρχοντες και από την ιδιωτική πολιτική μεταξύ μας πρέπει βαθύτατα να μας προβληματίσει και να μας ανησυχήσει, διότι αποτελεί το νέο μεγάλο κίνδυνο της δημοκρατίας...
Η ραγδαία υποβάθμιση του Φυσικού περιβάλλοντος κληροδοτεί στις επόμενες γενιές τη χειρότερη κατάσταση, που θα τις οδηγήσουν και συνοδεύσουν οι καταστροφές των φυσικών πόρων της χώρας μας.
Φρεσκότερο αέρα με λιγότερο όζων δεν χρειάζονται μόνο τα δένδρα, παρά επίσης και οι άνθρωποι.
΄0που αφήνουμε ακούσια ή εκούσια να πεθαίνει το δάσος,
αυξάνουν επίσης και οι αναπνευστικές ασθένειες.
Αντίθετα με τον άνθρωπο μπορεί κανείς να βοηθήσει τα δένδρα
διαμέσου της αναδάσωσης και διαμέσου της αναγκαίας και
αρμόζουσας ποικιλίας των δένδρων και τον σωστό προγραμματισμό προ της δεντροφυτείας, ενδιάμεσα και μετά, ώστε και εκτός βέβαια από πευκόφυτες μονοκαλλιέργειες, που είναι εκτεθειμένες σε επιδημίες παρασίτων και τη θραύση-ξερίζωμα από τους ανέμους, να συμπεριληφθεί ποικιλία δένδρων και ποικίλων θάμνων, όπως συνηθίζεται σε αρκετές άλλες χώρες.
Θα θέλαμε να αναφέρουμε και την αναφορά στην μεταρρύθμιση του νέου συντάγματος του 2001. Ο κορμός της διάταξης όπως ψηφίστηκε αναφέρει: «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή τους το κράτος έχει την υποχρέωση να πάρει τα κατάλληλα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας.
Νόμος ορίζει σχετικά με την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. Η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του κράτους. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων. Εκτός και αν προέχει για την Εθνική Οικονομία ή αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη χρήση που επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον». 0ι πλημμύρες και οι ξηρασίες είναι πλήγματα που εμφανίζονταν και τα αρχαία χρόνια. Αλλά όπως βλέπουμε η συχνότητα, το μέγεθος και οι οικονομικές συνέπειες αυτών των καταστροφών έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια.
Η Πατρίδα μας, η Ελλάδα δεν είναι και δεν χαρακτηρίζεται μόνο
η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού και της φιλοσοφίας. Είναι
επίσης και η χώρα της Μυθολογίας και των Φυσικών Επιστημών.
Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης ( 383-323 π.χ.) ως πρώτος είχε
χαρτογραφήσει σε λεπτομερή σπουδή των φυσικών φαινομένων, όλα τα τότε γνωστά ζωικά πλάσματα και μας είχε γνωστοποιήσει
για τις πρώτες περιβαλλοντικές καταστροφές.
Εντυπωσιακά ήτανε τα θρηνώδη παράπονα που συνέγραψε μπροστά από 2.300 χρόνια για την μεγάλη έκταση της αποψίλωσης των δασών και απογύμνωσης στην Αττική και περιέγραψε, ότι διαμέσου αυτών την αιτία των καταστροφών και της κατολίσθησης των εδαφών.
Θα έπρεπε να μπορούμε να επενδύσουμε στην περιβαλλοντική έρευνα, που μας αποδεικνύουν επιστημονικές κατατοπιστικές έρευνες και να συμπεριλάβουμε στα προγράμματά μας κινδύνους που αντιμετωπίζει η δική μας κοινωνία και η ανθρωπότητα. Επίσης να συμπεριλάβουμε στις επενδύσεις τη βασική περιβαλλοντική έρευνα και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κινδύνων. Σε αυτό πρέπει να ενισχυθεί μία δραστήρια εθνική και διεθνή περιβαλλοντική συνεργασία για την προφύλαξη του οικοσυστήματος.
Γνωρίζουμε όλοι μας, ότι τα δάση καθυστερούν το λιώσιμο
των χιονιών και εμποδίζουν τις ανοιξιάτικες πλημμύρες.
Τα δένδρα κρατούν σφικτά τις θρεπτικές ουσίες και εμποδίζουν
τον αέρα και τη βροχή να ισοπεδώσουν την ψίχα του εδάφους.
Τι μπορεί να συμβεί, χωρίς δάση, το γνωρίζει ο καθένας μας,
αν ρίξει μία ματιά στα γύρω γυμνά βουνά ή αλλά γενικότερα
στη Βαλκανική και την Ελλάδα που καθημερινά κινδυνεύουμε
από νεροποντές ή την Νότια Ιταλία και τον τελευταίο καιρό
τη Γαλλία ,Γερμανία και την Ουγγαρία.
Κάποτε ήτανε εύφορα και γόνιμα και πυκνό-δασωμένα τοπία, που όμως από τη συνεχή από-δάσωση, τις πυρκαγιές και τη δράση των οικοπεδοφάγων, καταστράφηκαν ή χτυπήθηκαν από την φαλάκρα και απονεκρώθηκαν ως ένα σκελετό. Ακόμα και οι οδηγοί οφείλουν στα δένδρα αρκετά: Χωρίς αναδασώσεις των βουνίσιων πλαγιών, θα συνέβαιναν συχνά στις αναφερόμενες περιοχές πάντα καθιζήσεις, ολισθήσεις εδαφών, πετρο-κυλίσματα και χιονοστιβάδες.
Σήμερα παρατηρούμε, ότι η παρακμή και η κατάρρευση των προφυλαγμένων δασών στις ΄Αλπεις με τον υπερβολικό τουρισμό έχει οδηγήσει κιόλας σε μία ανησυχητική αύξηση των ζημιών από τις κατολισθήσεις του εδάφους, τις χιονοστιβάδες και τα ατυχήματα.
Χωρίς το οξυγόνο που παράγει το δάσος, θα έπρεπε όλοι
να πνιγούμε. Πραγματικά αληθεύει: Το δάσος μας προστατεύει.
Αλλά ποιος προστατεύει το δάσος ;
Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχουν υποφέρει τα μέγιστα οι
σχέσεις μεταξύ του ανθρώπου και του δάσους. Το δάσος
είναι άρρωστο και παρ΄ όλες τις προσπάθειες για μία καλύτερη
περιποίηση αρρωσταίνει ακόμα περισσότερο από χρόνο σε
χρόνο .
΄Ο, τι κάνουμε τώρα θετικό ή αρνητικό (υπέρ ή κατά) για το δάσος - θα έχει επιδράσεις για την Πατρίδα μας μελλοντικά και για τα δισέγγονα και τρισέγγονά μας. Εκατό χρόνια χρειάζεται ένα κωνοφόρο δένδρο, ώσπου να ετοιμαστεί για κόψιμο. Διακόσια πενήντα χρόνια χρειάζεται μία βελανιδιά.
0πωσδήποτε πρέπει κάθε ποινικός κώδικας να περιέχει την ποινικοποίηση της μόλυνσης και καταστροφής του περιβάλλοντος.
Τα λάθη που κάνουμε τώρα με τις επιπόλαιες και απρογραμμάτιστες ενέργειές μας δεν πρόκειται να διορθωθούν ποτέ πλέον.
Η τάση για αποψίλωση της χώρας μας είναι ιδιαίτερα
απειλητική τα τελευταία χρόνια Αν σ΄ αυτή προστεθεί η συνοδευόμενη έλλειψη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης - και συνείδησης, τότε έχουμε τη ζοφερή εικόνα του μέλλοντος.
Η αναδάσωση των καμένων και συστηματικά παραμελημένων
και καταπατημένων περιοχών και δασών συνεχίζεται σε
εγκληματικό μικρό ποσοστό (αναδάσωση 10-20%).
Κι αυτό κατά την άποψή μου δείχνει όχι μόνο το μέγεθος της ευθύνης της Πολιτείας, αλλά και ποιοι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί κρύβονται πίσω από την καταστροφή του περιβάλλοντος.
Ποιος είναι όμως ο αυτουργός ή έστω ο ηθικός αυτουργός?
Ποια είναι η δική σας άποψη;
Παρατήρηση: To άρθρο αυτό δημοσιεύεται σε πολλαπλές ιστοσελίδες και σε ΜΜΕ
• Νέα Ανασκευή άρθρου μου που δημοσιεύτηκε στο Σύγχρονο και Επίκαιρο περιοδικό: «ΓΡΑΜΜΑ» για τη Γερμανία και την Ευρώπη, Οκτώβριος-Νοέμβριος, Φρανκφούρτη 1996 .
ΠΗΓΗ:
Βλέπε και: Ναλμπάντη, Κων/νου: Περιβάλλον, χημική βιομηχανία και Ευρωπαϊκή Ένωση, στο περιοδικό: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, τεύχος 61-62, Θεσσαλονίκη 1994.
Σαράντου Καργάκου, Η Φύση και η προστασία, στο Περιοδικό ΓΡΑΜΜΑ, Ιαν. – Φεβρ.
Ναλμπάντη, Σ. Κων/νου: Σε βάρος της Ελλάδας – Απόφαση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: στην Ελληνική Γνώμη, Ντίσελντορφ, Αύγ. – Σεπτ. 2000.
Καθημερινή της Κυριακής,20.10.2002, «Πρωταθλητές στη ρύπανση»
Τα Νέα: Κίνδυνοι για το πόσιμο νερό, 02.09.2002
Το Βήμα της Κυριακής, 22.09.2002: «Στην Ελλάδα υπάρχουν 100 Κηφισοί»
Το Βήμα της Κυριακής, 13.10.2002, σ.39. Παναγιώτας Μπίτσικα: Τα φυτοφάρμακα αλλάζουν το φύλο.
DUmwelt, das Magazin der Deutschen Umwelthilfe, No. 3 ,2002
Επιτρέπεται η αναπαραγωγή, αναμετάδοση και αναδημοσίευση, αρκεί να αναφέρεται η πηγή.
Ευπρόσδεκτος για κάθε Αντίλογο
k-nalbantis@hotmail.de, konstantin.nalbantis@t-online.de
www.kn-megalexandros.gr
Ο Κωνσταντίνος Σ. Ναλμπάντης, κατάγεται από τα Κύργια Δράμας, σπούδασε και ζει στη Γερμανία, και αρθρογραφεί για πολλά χρόνια στα ΜΜΕ και ιστοσελίδες των τριών Ηπείρων.
www.kn-megalexandros.gr
Σχόλια